Formule ontslaggeld (kantonrechtersformule) herzien

Een commissie van de Kring van Kantonrechters werkt momenteel aan voorstellen die moeten leiden tot een herziening van de zogenoemde 'kantonrechtersformule'. Deze formule bepaalt de hoogte van een ontslagvergoeding. Volgens een ingewijde zouden werkgevers na deze revisie een substantieel lagere schadeloosstelling bij ontslag moeten betalen. 

Desgevraagd bevestigt kantonrechter Monetta Ulrici van de rechtbank in Amsterdam dat een commissie de kantonrechtersformule bekijkt. 'Dat doet ze naar aanleiding van onze evaluatievergadering van eind januari. Toen bleek dat kantonrechters soms het gevoel hebben dat de huidige formule op onderdelen tekortschiet', aldus Ulrici, die tevens zitting heeft in het bestuur van de Kring van Kantonrechters. 

De kantonrechtersformule houdt in dat rechters bij ontslagzaken een werknemer gewoonlijk één maandsalaris per dienstjaar als ontslagvergoeding toekennen. Werknemers boven de 40 jaar ontvangen 1,5 maand per jaar en vijftigers krijgen twee maanden mee. De vergoeding kan hoger of lager uitvallen als de werkgever of werknemer in gebreke is gebleven. Op hun vergadering in januari bleek onder meer dat sommige kantonrechters twijfelden over toepassing van de zogeheten 'Groen-variant', zegt Ulrici. Het gaat daarbij om werknemers van vijftig jaar en ouder die kort een nieuwe baan hebben en dan ontslag krijgen. Bepaalde rechters zouden geneigd zijn die groep één in plaats van twee maanden per dienstjaar toe te kennen.

'De commissie neemt dit mee', zegt Ulrici.  Ook de ontslagvergoeding voor werknemers jonger dan 40 jaar staat ter discussie. Onderzoek heeft volgens Ulrici uitgewezen dat jongeren met werkervaring er vaak niet op achteruitgaan na ontslag. Zij vinden vaak snel weer werk tegen een beter salaris. 'De noodzaak tot compensatie is dan waanzin', stelt Ulrici. Of dit betekent dat de ontslagvergoeding voor werknemers onder de 35 wordt geschrapt, ontkent ze. Een bron zegt er wel degelijk rekening mee te houden dat straks het aantal dienstjaren bij jongeren helemaal niet meer meetelt.  

Verder onderzoekt de commissie of het begrip 'loon' afdoende is gedefinieerd in de kantonrechtersformule. Nu tellen bijvoorbeeld de vaste dertiende maand en ploegentoeslag wel en de auto van de zaak niet mee bij de vaststelling van een ontslagvergoeding. Ten slotte wordt bezien wat onder de zogenoemde 'correctiefactor' voor verwijtbaar ontslag valt. Volgens Ulrici staat de evaluatie binnen de Kring van Kantonrechters los van de politieke discussie over een vereenvoudiging van het ontslagrecht. Minister Piet Hein Donner van Sociale Zaken wilde dit najaar een wetsvoorstel hiertoe indienen.

Onderdeel ervan was de beperking van de ontslagvergoeding tot maximaal één jaarloon voor midden- en hogere inkomens. 'Onze evaluatie liep al voor Donners voorstel. Wij houden onze formule hoe dan ook geregeld tegen het licht. Los van de waan van de dag', aldus Ulrici.  Of de commissie maximering van de vergoeding ook aan de orde stelt, wil ze niet zeggen. 'De inhoud is nu nog geheim en is aan de commissie.' Die is naar verwachting na de zomer klaar met de aanpassingen.

In september zullen alle kantonrechters zich er in een vergadering over buigen. Ulrici: 'Dan kunnen die voorstellen nog worden afgekeurd, omdat we ze niet rechtszeker achtten. Het kan dus zijn dat de formule ongewijzigd blijft.'  VNO-NCW zegt al benieuwd te zijn naar de voorstellen. De werkgevers zijn een groot voorstander van lagere ontslagvergoedingen